HUKUKİ, SOSYAL, KÜLTÜREL AÇIDAN DARÜLFÜNUNDAN ÜNİVERSİTEYE YOLCULUĞUN ATATÜRK İLKELERİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRMESİ

MAKELENİN TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN

GENEL AÇIKLAMA

Darülfünun, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Fatih Sultan Mehmet tarafından temelleri atılan bir eğitim kurumu olarak ortaya çıkmış ve Osmanlı Devleti’nde medrese dışında bir eğitim kurumunun kurulması gereği hissedilerek kurulmuş bir öğrenim kurumudur. Medreselerde genellikle teoloji eğitiminin ağırlıkta olması böylesi bir üst kuruluşun kurulmasını gerektirmiştir.

Medrese orta çağ İslam ülkelerinde Kuran okuma yöntemini öğreten bölümlere verilen bir isimdir. Medreselerde Darülkurra adı verilen salonlar mevcut olup ve bu salonlarda güzel kuran okuma eğitimleri verilirdi ve güzel okuyanlar adeta yarışırlardı. Güzel kuran okuma olayı VII. ve VIII. yy. larda tilavet ve kıraat din bilimi olarak gelişmiştir. Anadolu Selçuklu külliyelerinde camilerde de Darülkurralar mevcuttu. Ancak Osmanlı döneminde ise Kuran’ı ses inceliklerine göre öğreten kurumlara Darülhuffaz denmiş ve Tilavet ve Kıratın yanı sıra Arapça da öğretilen bölümlere Darülkurra denmiştir. Bu medreselerde ortak amaç hafız mevlithan, imam, hatip ve müezzin yetiştirmekti. 1924 tarihinde Teşkilatı Esasiye Kanunu bağlamında medreselerin kapatılmasına kadar bu gelenek sürdürülmüştür.

Dar-ül Fünun veya Darülfünun, Arapça bir kelime olarak Dar  EV- YURT  ve Fünün  FEN -FENLER  anlamına gelir ve Üniversite anlamında kullanılan bir sözdür. Başka deyişle Fenin evi veya üniversite yerleşkesi denebilir. 

Darülfünun Almanca da Universitat, Fransızca Université, İngilizce. University, ve Türkçe’ye de Üniversite olarak çevrilmiş ve 1933 yılına kadar kullanılmış isimdir. Halen kullanılmaktadır. İlk kurulduğu dönemlerde de tamamen yüksek eğitim veren bir kurum niteliğini taşımayan bu kurumun sadece lise seviyesinde eğitim vermiş olduğunu açıklamak yanlış olmayacaktır.

Darülfünundan Üniversiteye serüveninin geçirdiği merhaleler ve tarihçesine eğilmek sureti ile Türkiye Cumhuriyeti Devletinin üzerinde kurulu bulunduğu topraklarımızda Üniversite geleneğinin temellerinin ne olduğu ve nereden itibaren bu topraklarda yaşayan insanları etkilediğini anlamak mümkün olabilir.